วิตามินและอาหารเสริมในช่วงตั้งครรภ์

การทานวิตามินและอาหารเสริมช่วงตั้งครรภ์

การรับประทานอาหารที่ครบห้าหมู่จะช่วยให้คุณแม่ได้รับวิตามินและสารอาหารที่จำเป็นสำหรับการตั้งครรภ์ที่แข็งแรง แต่อย่างไรก็ตาม มีวิตามินบางชนิดที่ควรทานเสริมและบางชนิดที่ควรหลีกเลี่ยงในระหว่างที่ตั้งครรภ์ เนื้อหาส่วนนี้จะช่วยแนะนำให้คุณแม่ได้ทราบว่าวิตามินและอาหารเสริมชนิดใดบ้างที่คุณแม่ต้องการ

สารอาหารที่คุณแม่ต้องการระหว่างตั้งครรภ์

กรดไขมันโอเมก้า 3

กรดไขมันโอเมก้า 3 เป็นกรดไขมันจำเป็นชนิดหนึ่ง DHA เป็นกรดไขมันโอเมก้า 3 พบมากในปลาทะเลน้ำลึก เช่น ปลาแซลมอน ปลาทูน่า ปลาอินทรีย์ ปลาซาร์ดีน และสัตว์ทะเลอื่นๆ เช่น กุ้ง ปลาน้ำจืดบางชนิดที่มีไขมันสูง เช่น ปลาสวาย ปลาช่อน ปลาดุก และ กรดไขมันอัลฟาลิโนเลนิก หรือ ALA ในธัญพืช ถั่วเหลือง เมล็ดฟักทอง

กรดไขมันโอเมก้า3 รวมทั้ง DHA ช่วยพัฒนาระบบประสาทและสมองของทารก ซึ่งสำคัญต่อการพัฒนาด้านความจำและการเรียนรู้ การได้รับกรดไขมันโอเมก้า 3 หรือ DHA อย่างสม่ำเสมอ ระหว่างการตั้งครรภ์มีส่วนทำให้ลูกน้อยฉลาดขึ้นด้วย

กรดโฟลิก

กรดโฟลิกช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดความผิดปกติแต่กำเนิด เช่น ความผิดปกติของกระดูกสันหลัง ที่เรียกว่า Spina Bifida ซึ่งควรรับประทาน 2-3 เดือนก่อนตั้งครรภ์ และระหว่างระยะที่ 1 ของการตั้งครรภ์ (12 สัปดาห์แรก) ซึ่งเป็นเวลาที่จำเป็นมากที่คุณแม่จะต้องเลือกอาหารที่มีกรดโฟลิกสูงมารับประทาน เช่น ผักที่มีสีเขียวอย่างบล็อคโคลี่ กระหล่ำปลี ผักโขม หนอไม้ฝรั่ง ฝักถั่วและเมล็ดถั่ว และผลไม้ เช่น ส้ม

ธาตุเหล็กและวิตามิน C

ธาตุเหล็กจำเป็นตลอดช่วงการตั้งครรภ์ เพราะถูกนำไปใช้ในการสร้างเม็ดเลือดแดงและลูกน้อยในครรภ์ใช้ในการพัฒนาสมอง

หากขาดธาตุเหล็ก คุณแม่จะมีความเสี่ยงต่อโรคโลหิตจางซึ่งจะทำให้รู้สึกเหนื่อย อ่อนเพลีย และไม่สบายตัว มีโอกาสเสี่ยงต่อการคลอดก่อนกำหนด และตกเลือดหลังคลอดได้ ส่วนทารกในครรภ์ เพิ่มความเสี่ยงในการแท้ง ลูกในครรภ์น้ำหนักน้อย ลูกในครรภ์มีโลหิตจาง  สูติแพทย์มักให้ยาเม็ดเสริมธาตุเหล็ก หรือไม่คุณแม่ก็ต้องรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กสูงอย่างเพียงพอ เช่น เนื้อสัตว์ ปลา ไข่ ซีเรียลธัญพืช ขนมปังธัญพืช และผักใบเขียว คุณแม่ควรทานพร้อมน้ำผลไม้หรือผลไม้สดที่มีวิตามินซีสูง เช่น น้ำส้ม กล้วย ฝรั่ง แอปเปิ้ล สตรอเบอร์รี่ มะละกอสุก เพราะจะช่วยให้ธาตุเหล็กถูกดูดซึมดีขึ้น

ไอโอดีน

เป็นแร่ธาตุสำคัญที่เป็นสารตั้งต้นในการผลิตไทรอยด์ฮอร์โมน ซึ่งฮอร์โมนนี้จะทำหน้าที่ในกระบวนการเผาผลาญที่สำคัญนอกจากนี้ยังมีหน้าที่เกี่ยวกับการเจริญเติบโตของเซลล์ทำใหร้างกายพัฒนาและเจริญเติบโตโดยเฉพาะการเจริญของเซลลประสาทตั้งแต่ทารกอยู่ในครรภ์ ความต้องการไอโอดีนจะเพิ่มขึ้นในระหว่างตั้งครรภ์ ซึ่งไอโอดีน พบมากในอาหารทะเล ปู ปลา กุ้ง สาหรายทะเล ดังนั้น ควรรับประทานปลาทะเล 1-2 ครั้งต่อสัปดาห์ หรือปรุงอาหารด้วยเกลือเสริมไอโอดีน

วิตามินเสริมก่อนคลอด

คุณแม่สามารถเลือกทานวิตามินรวมที่ผลิตสำหรับผู้หญิงตั้งครรภ์หรือผู้หญิงใกล้คลอดโดยเฉพาะ เพื่อการตั้งครรภ์ที่สมบูรณ์แข็งแรงซึ่งได้รวมเอากรดโฟลิก และธาตุเหล็กไว้แล้วด้วย ไม่ใช่วิตามินรวมธรรมดาทั่วไป เพราะจะมีวิตามินที่ควรหลีกเลี่ยงอยู่ในปริมาณสูง อย่างไรก็ตามควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์
 

วิตามิน A

ตับ และผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากตับ เป็นแหล่งของสารอาหารหลายชนิด เช่น ธาตุเหล็ก่รวมถึงวิตามินเออยู่ในปริมาณสูง อย่างไรก็ตามควรทานในปริมาณที่เหมาะสมสับเปลี่ยนกับอาหารชนิดอื่นๆ การทานต่อเนื่องเป็นประจำในปริมาณที่มากเกินไปอาจทำให้ได้รับวิตามินเอเกินกว่าความต้องการและเป็นพิษได้

อีกรูปแบบหนึ่งของวิตามินเอ คือ แคโรทีน ซึ่งมีมากในพริกหยวกสีแดง เหลืองและส้ม ผลไม้ เช่น มะม่วง แครอท มันฝรั่งหวาน แอพพริคอท มะเขือเทศ และผักวอเทอร์เครส แคโรทีนจะถูกเปลี่ยนเป็นวิตามินเอได้