ทำไมเด็กถึงแพ้นมวัวหรือนมผงที่ทำจากนมวัว

ทารกที่มีอาการแพ้นมวัว มักจะแพ้โปรตีนอย่างน้อยหนึ่งอย่างในนมวัวซึ่งเป็น ส่วนประกอบในสูตรนมผง หรือสูตรนมเด็กแรกเกิด ซึ่งพบได้ประมาณ 0.5 – 5.4% ขึ้นกับวิธีการศึกษา ในประเทศไทยเคยมีข้อมูลที่ 1.7%

ในการแพ้โปรตีนในนมวัว ระบบภูมิต้านทานในร่างกายจะเข้าใจผิดว่าโปรตีนในนมนั้นเป็นอันตรายต่อร่างกาย ทำให้สร้างระบบ ภูมิต้านทานเพื่อสู้กับโปรตีนในนมผงเหล่านั้น ซึ่งจะเกิดขึ้นในเด็กบางคนเป็นการชั่วคราว จนกว่าร่างกายจะเรียนรู้ที่จะมีการตอบสนองที่เหมาะสม

แต่จะรู้ได้อย่างไรว่าลูกแพ้นมวัว หรือนมผงที่ทำจากนมวัว เมื่อลูกคุณแม่มีอาการอย่างน้อย 1 ใน 4 ข้อต่อไปนี้ได้แก่:

1. ระบบย่อย และทางเดินอาหารไม่ปกติ เช่น ท้องเสีย ถ่ายมีมูกเลือด อาเจียน ปวดท้อง และท้องอืด

2. แพ้ทางผิวหนัง เช่น ลมพิษ ผื่น ผิวหนังอักเสบ

3. ระบบทางเดินหายใจผิดปกติ เช่น หายใจหอบ ไอเสมหะ มีน้ำมูก

4. อาการอื่นๆ เช่น งอแง หงุดหงิดง่าย

ถ้าพ่อแม่สงสัยว่าลูกน้อยของคุณมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่งจาก 4 ข้อด้านบน โดยไม่เกี่ยวข้องกับการเจ็บป่วยอื่น เช่น ป่วยติดเชื้อ สัมผัสสิ่งที่แพ้ทางผิวหนัง หรือเป็นโดยไม่ทราบสาเหตุ อาจสงสัยว่าเชื่อมโยงกับสิ่งที่กิน

และที่สำคัญคือเป็นๆหายๆ หรือเป็นเรื้อรัง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยที่เหมาะสม ในกรณีที่เด็กแพ้โปรตีนนมวัว ไม่ว่าจะเป็นนมกล่องหรือนมผง หรือนมเด็กแรกเกิด แพทย์อาจแนะนำให้เปลี่ยนสูตรนมผงซึ่งออกแบบมาเป็นพิเศษสำหรับทารกที่แพ้โปรตีนนมวัว

สิ่งสำคัญคือต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด และไม่ควรเปลี่ยนนมเองโดยไม่ได้รับการดูแลจากแพทย์ เพราะอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพของทารก หรือทำให้อาการแย่ลง

ทางเลือกสูตรนมผงอื่นๆ แทนที่นมเดิม

ถ้าเกิดทารกได้รับการวินิจฉัยว่ามีอาการข้างเคียงจากการดื่มนมผง แพทย์อาจพิจารณาแนะนำนมทางเลื่อกโภชานาการอื่นๆ เช่น

1. นมผงสูตรย่อยโปรตีนนมวัว

นมผงสูตรนี้ถูกออกแบบมาเป็นพิเศษเพื่อทารกที่มีอาการแพ้โปรตีนนม ประกอบด้วยโปรตีนเวย์ที่ผ่านการย่อยอย่างละเอียด Extensive Hydrolyzed formula ด้วยเอนไซม์ทำให้โมเลกุลของโปรตีนที่ขนาดใหญ่ (โปรตีนที่ทำให้เกิดอาการแพ้) มีขนาดโมเลกุลเล็กลง

2. นมผงสูตรโปรตีนจากถั่วเหลือง

สูตรนมผงจากถั่วเหลือง จะไม่มีโปรตีนจากนมวัว และอาจเป็นทางเลือกสำหรับเด็กที่มีอาการแพ้โปรตีนจากนมวัว อย่างไรก็ตาม สูตรที่มีส่วนประกอบของถั่วเหลืองอาจทำให้เกิดอาการแพ้โปรตีนถั่วเหลืองในทารกบางคนได้เช่นกัน ดังนั้นควรใช้ด้วยความระมัดระวังและอยู่ภายใต้การดูแลของกุมารแพทย์

3. นมผงสูตรกรดอะมิโน

นมผง หรือนมเด็กแรกเกิดที่นำกรดอะมิโนเป็นส่วนผสมแทนการใช้โปรตีน เพื่อเลี่ยงไม่ให้มีส่วนผสมจากนมวัวอย่างสิ้นเชิง มีราคาสูงกว่านมสูตรอื่นอย่างมาก โดยแพทย์มักเลือกใช้ได้เด็กที่มีอาการแพ้รุนแรง หรือลองใช้สูตรอื่นแล้วไม่สามารถคุมอาการแพ้ได้

ดังนั้น สิ่งสำคัญคือ คุณพ่อคุณแม่ต้องขอคำแนะนำจากกุมารแพทย์ก่อนที่จะเลือกนมผง หรือเมื่อต้องเปลี่ยนนมเนื่องจากลูกเกิดอาการแพ้ เนื่องจากกุมารแพทย์จะสามารถแนะนำตัวเลือกที่ดีที่สุดตามอาการของทารกแต่ละคนได้ และยังสามารถติดตามพัฒนาการของทารกเพื่อให้แน่ใจว่าพวกเขาได้รับสารอาหารอย่างเพียงพออีกด้วย

สิ่งสำคัญที่ควรทราบ : นมแม่คือโภชนาการที่ดีที่สุดสำหรับทารกและให้ประโยชน์หลายด้านต่อทารกและมารดา การรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพอย่างสมดุลของมารดาในช่วงก่อนและขณะให้นมลูกมีความสำคัญ การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ร่วมกับนมขวดในช่วงสัปดาห์แรกๆ หลังคลอดอาจทำให้ปริมาณน้ำนมแม่ลดลง

และทำให้การตัดสินใจกลับมาเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ยากขึ้น ควรคำนึงถึงผลกระทบด้านสังคมและเศรษฐกิจในการใช้นมดัดแปลงสำหรับทารก การให้นมแก่ทารกอย่างไม่ถูกวิธี หรือการให้อาหารทารกด้วยชนิดหรือวิธีการที่ไม่เหมาะสมอาจก่อให้เกิดอันตรายแก่สุขภาพได้ ในกรณีที่มารดาใช้นมดัดแปลงสำหรับทารก ควรต้องปฏิบัติตามคำแนะนำในการใช้โดยผู้ผลิตอย่างเคร่งครัด มิฉะนั้นอาจทำให้ทารกไม่สบายได้

มารดาควรปรึกษาบุคลากรทางการแพทย์เพื่อขอคำแนะนำเรื่องโภชนาการสำหรับทารก

ขอขอบคุณ​แหล่งบทความเกี่ยวกับนมผงเด็ก:

https://www.nhs.uk/common-health-questions/childrens-health/what-should-i-do-if-i-think-my-baby-is-allergic-or-intolerant-to-cows-milk/