นมเด็กหรือนมสำหรับเด็กแรกเกิด ไม่ว่าจะยี่ห้อใด หรือสูตรไหน ก็ไม่สามารถเทียบเท่าคุณค่าที่ได้จากน้ำนมแม่ ที่ถูกสร้างมาสำหรับเด็กทารกโดยเฉพาะโดยธรรมชาติ นมแม่ย่อยง่ายกว่านมผงทั่วไป ทำให้จะว่าเป็นนมแม่ ก็คือ นมสูตรย่อยง่าย ทานง่ายที่ดีที่สุด ลดปัญหาการขับถ่ายลูกน้อยไปได้มาก

นมแม่อุดมไปด้วยสารอาหารหลากหลายชนิดที่เหมาะกับลูกน้อย และย่อยง่าย โดยเฉพาะสำหรับเด็กแรกเกิดไปจนถึง 6 เดือน นอกจากสารอาหารที่จำเป็นสำหรับการเจริญเติบโตของเด็ก น้ำนมแม่ยังมีสารเสริมภูมิต้านทานที่ช่วยป้องกันการติดเชื้อ และการเกิดโรคต่าง ๆ นมแม่ยังช่วยให้การฟื้นตัวหลังคลอดของแม่ได้เร็วขึ้น ช่วยให้มดลูกกลับสู่ขนาดปกติ ช่วยเผาผลาญแคลอรี่ ดังนั้นการให้น้ำนมแม่ จะทำให้แม่หลังคลอด กลับมามีรูปร่างดีได้เร็วขึ้น และที่สำคัญการให้นมแม่ช่วยสร้างสายใยความผูกพันระหว่างแม่และลูกน้อยได้เป็นอย่างดี

อย่างไรก็ตามในกรณีที่แม่ไม่สามารถให้นมตนเองกับลูกได้ นมผงเด็กแรกเกิดจะมีส่วนช่วยให้ลูกได้รับสารอาหารเพื่อการเจริญเติบโตและส่งเสริมพัฒนาการด้านต่างๆ ของลูกน้อย ก่อนจะเลือกนมเด็กแรกเกิด ควรทำความเข้าใจก่อนว่านมมีกี่สูตรและแต่ละสูตรต่างกันอย่างไร และควรให้ความสำคัญที่สุดกับการขับถ่ายของลูก เพราะถ่ายยาก ถ่ายเสีย จะช่วยตัดสินให้ได้ว่า นมที่เลือกนั้นดีจริงหรือไม่ ถือเป็นนมสูตรย่อยง่ายเหมือนมแม่หรือไม่

การเลือกนมผงเด็กต้องดูที่อายุเป็นหลัก ซึ่งนมเด็กจะแบ่งดังนี้

สูตรที่ 1 นมผงสำหรับเด็กแรกเกิดจนถึง 1 ปี เรียกว่า นมผงดัดแปลงสำหรับทารก (Infant formula)

สูตรที่ 2 นมผงสำหรับทารกและเด็กเล็กอายุตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไปจนถึง 3 ปี เรียกว่า นมผงดัดแปลงสูตรต่อเนื่อง (follow-up formula)

สูตรที่ 3 นมผงสำหรับเด็กอายุตั้งแต่ 1 ปีขึ้นไป

สูตรที่ 4 นมผงสำหรับเด็กอายุ 3 ปีขึ้นไป

นมเด็กมีมากมายหลายสูตร การเปลี่ยนสูตรนมตามอายุ ควรเปลี่ยนอย่างระมัดระวัง และควรปรึกษาแพทย์ค่ะ

นมเด็กแรกเกิดส่วนใหญ่ทำจากนมวัว

นมเด็กแรกเกิดคือนมผงดัดแปลงสำหรับทารก สูตรที่ 1 ซึ่งนมเด็กแรกเกิดโดยทั่วไปจะทำจากนมวัว ซึ่งนมวัวนี้จะถูกดัดแปลงองค์ประกอบทางสารอาหารเพื่อให้เหมาะกับความต้องการทางโภชนาการของเด็กแรกเกิดเนื่องจากเด็กแรกเกิดมีระบบการย่อยอาหารที่ยังไม่แข็งแรงนัก ทำให้การดัดแปลงสำหรับนมเด็กแรกเกิดหลักๆ แล้วคือเรื่องของการลดโปรตีนในนมวัว เพื่อให้ย่อยง่ายขึ้น และเพิ่มสารอาหารที่จำเป็นสำหรับเด็ก

นมเด็กแรกเกิดสูตรต่างๆ

นมเด็กแรกเกิดส่วนใหญ่เป็นสูตรนมดัดแปลงจากจากนมวัว แต่นมผงสำหรับเด็กก็ยังมีสูตรเฉพาะอีกหลายสูตร เช่น แลคโตสฟรี คือสูตรที่ไม่มีน้ำตาลแลคโตส สำหรับเด็กแรกเกิดที่มีปัญหาในการย่อยแลคโตส (คาร์โบไฮเดรตธรรมชาติที่พบในนมวัว) หรือสูตรโปรตีนที่ผ่านการย่อยอย่างละเอียดสำหรับเด็กแพ้โปรตีนนมวัว และนมสูตรโปรตีนถั่วเหลือง นอกจากนี้ยังมีสูตรสำหรับทารกคลอดก่อนกำหนด และทารกแรกเกิดที่น้ำหนักตัวน้อยกว่าเกณฑ์ แนะนำให้คุณพ่อคุณแม่ปรึกษากุมารแพทย์ในเรื่องการเลือกสูตรนมเด็กแรกเกิดต่างๆ นี้

ทารกมีอายุต่ำกว่า 12 เดือนไม่ควรทานนมต่อไปนี้:

• นมวัวปกติ (whole milk)
• นมพร่องมันเนยหรือนมข้นจืด
• นมข้นหวาน
• นมถั่วเหลือง หรือนมจากข้าวอัลมอนด์ หรือกะทิ

ข้อควรระวังในการใช้นมเด็กแรกเกิดแทนนมแม่

เป็นที่รู้กันว่านมแม่คือโภชนาการที่ดีที่สุดสำหรับทารก และให้ประโยชน์หลายด้านต่อทารกและคุณแม่ การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ร่วมกับนมขวดในช่วงสัปดาห์แรกๆ หลังคลอดอาจทำให้ปริมาณน้ำนมแม่ลดลง และทำให้การตัดสินใจกลับมาเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ยากขึ้น

ควรคำนึงถึงผลกระทบด้านสังคมและเศรษฐกิจในการใช้นมดัดแปลงสำหรับทารก การให้นมแก่ทารกอย่างไม่ถูกวิธี หรือการให้อาหารทารกด้วยชนิดหรือวิธีการที่ไม่เหมาะสมอาจก่อให้เกิดอันตรายแก่สุขภาพได้ ในกรณีที่มารดาใช้นมเด็กดัดแปลงสำหรับทารก ควรต้องปฏิบัติตามคำแนะนำในการใช้โดยผู้ผลิตอย่างเคร่งครัด มิฉะนั้นอาจทำให้ทารกไม่สบายได้ มารดาควรปรึกษาบุคลากรทางการแพทย์ เพื่อขอคำแนะนำเรื่องโภชนาการสำหรับทารก