สิ่งสำคัญที่ควรทราบ
นมแม่เป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับทารก เราสนับสนุนคำแนะนำขององค์การอนามัยโลกในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวในช่วง 6 เดือนแรกของชีวิต จากนั้นเริ่มให้อาหารเสริมตามวัยที่ปลอดภัยอย่างเหมาะสมร่วมกับนมแม่จนครบ 2 ปี หรือนานกว่านั้น การได้รับโภชนาการที่ดีและสมดุลของมารดาในช่วงให้นมบุตรจึงมีความสำคัญยิ่ง ทั้งนี้ หากมีความจำเป็นต้องใช้นมผสม ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพก่อนตัดสินใจ และควรปฏิบัติตามข้อแนะนำในการเตรียมและการใช้อย่างระมัดระวังเพื่อสุขภาพที่ดีของลูกรัก
โภชนาการที่ดีควบคู่กับการส่งเสริมพัฒนาการในแต่ละช่วงวัย คือ รากฐานสำคัญสำหรับการเจริญเติบโตของลูกรัก ไฮ-แฟมิลี่คลับ พร้อมเคียงข้างคุณแม่ ด้วยข้อมูลด้านโภชนาการและพัฒนาการที่เป็นประโยชน์ เพื่อสนับสนุนคุณภาพชีวิตที่ดีของทั้งคุณแม่และลูกรัก
เลือกอ่านตามหัวข้อที่ต้องการ
โรคไข้เลือดออกคืออะไร เกิดจากอะไร
ไข้เลือดออกในเด็กติดต่อกันได้อย่างไร
ระยะไข้สูง อาการเริ่มต้นที่พ่อแม่ต้องสังเกต
ระยะวิกฤต (3 วันอันตราย) อาการที่ควรเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด
ระยะฟื้นตัว สัญญาณที่ดีของการหายไข้
อาการสำคัญของโรคไข้เลือดออกในเด็ก
ตรวจสอบบทความโดย: รุ่งทิวา สุลักษณานนท์
พยาบาลศาสตรบัณฑิต การพยาบาลและการผดุงครรภ์
โรคไข้เลือดออกคืออะไร เกิดจากอะไร
โรคไข้เลือดออก (Dengue Fever) เป็นโรคติดเชื้อจากไวรัสแดงกี่ (Dengue Virus) ซึ่งมีไวรัสมีทั้งหมด 4 สายพันธ์ หากติดเชื้อสายพันธ์ใดแล้วก็จะมีภูมิคุ้มกันสายพันธ์นั้นไปตลอดชีวิต โดยมียุงลายบ้าน (Aedes aegypti) และยุงลายสวน (Aedes albopictus) เป็นพาหะ มักระบาดช่วงฤดูฝนในประเทศที่อยู่ในเขตร้อนชื้น
ไข้เลือดออกในเด็กติดต่อกันได้อย่างไร
ติดต่อผ่านยุง ที่เป็นพาหะนำโรค โดยเเกิดจากยุงไปกัดผู้ป่วยที่มีเชื้อไวรัสในกระแสเลือด ยุงจะรับเชื้อไวรัสมาอยู่ในตัว จากนั้นเมื่อยุงกัดคนอื่น ก็จะแพร่เชื้อไวรัสให้กับคนที่โดนยุงกัด ดังนั้นการแพร่ระบาดเกิดขึ้นได้ไม่ว่าจะเป็นในบ้าน โรงเรียน และโดยเฉพาะในแหล่งชุมชนที่มีน้ำขัง เด็กที่เป็นโรคไข้เลือดออกนั้นจะมีอาการรุนแรงมากกว่าผู้ใหญ่ เพราะระบบภูมิคุ้มกันยังไม่แข็งแรงพอ โดยเฉพาะหากติดเชื้อครั้งแรกหรือติดเชื้อซ้ำต่างสายพันธุ์ ซึ่งพบมากในเด็กที่มีอายุ 5-14 ปี และเด็กเล็กที่มีอายุน้อยกว่า 1 ปีมีภาวะอ้วนหรือมีโรคประจำตัวนั้นเป็นกลุ่มที่มีโอกาสเสี่ยงเสียชีวิตสูงหากติดเชื้อไข้เลือดออก
ระยะไข้สูง อาการเริ่มต้นที่พ่อแม่ต้องสังเกต
1-3 วันแรก เด็กจะมีไข้สูงเฉียบพลัน อาจมีไข้สูงได้ถึง 40 องศา เด็กที่มีอายุน้อยกว่า 5 ปี เสี่ยงเกิดอาการชักจากไข้สูง จากภาวะสมองอักเสบจากไข้เลือดออก และมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ปวดหัว อาเจียน อาจมีผื่นแดงหรือคัน ถ่ายเหลว ดังนั้น หากมีไข้สูงเกิน 2 วันโดยไม่ตอบสนองต่อยาลดไข้ทั่วไป ควรพบแพทย์ทันที
ระยะวิกฤต (3 วันอันตราย) อาการที่ควรเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด
หลังจากมีไข้สูงและอาการแสดงวันที่ 3 เป็นต้นไป ผู้ป่วยมีโอกาสที่จะเกิดภาวะเลือดออกได้ อาการดังกล่าวเป็นกลไกของโรคไข้เลือดออก ระยะนี้เกิดขึ้นเมื่อไข้เริ่มลดลงใน 24 ชั่วโมงแรก ซึ่งจะต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ หากมีอาการเลือดออก ตับโต อาจมีภาวะช็อกในรายที่รุนแรง คือ เกล็ดเลือดต่ำลงเรื่อยๆและมีการรั่วของพลาสมา ซึ่งถ้าพลาสมารั่วออกไปมาก จะเกิดภาวะช็อกได้ หากไม่มีภาวะช็อกในช่วงระยะที่ 2 นี้ อาการป่วยจะค่อยๆ ดีขึ้น และเข้าสู่ระยะฟื้นตัว หรือระยะปลอดภัย
อาการสำคัญของโรคไข้เลือดออกในเด็ก
- ไข้สูงเฉียบพลัน สูงถึง 39-40 องศา
- ร้องกวน มักเกิดในเด็กเล็ก
- กระหายน้ำตลอดเวลา
- อ่อนเพลีย ซึม เบื่ออาหาร
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ปวดศีรษะ รอบดวงตา หรือปวดเมื่อยตามตัว
- สีผิวคล้ำ ตัวลาย หรือมีจุดเลือดออกตามผิวหนัง
- ปัสสาวะน้อยลง หรือไม่ถ่ายปัสสาวะนานเกิน 4-6 ชั่วโมง
- อาเจียนเป็นเลือด หรือมีอุจจาระมีสีดำ
วิธีป้องกันไข้เลือดออกในเด็ก
- กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุง เช่น น้ำขัง แจกัน ถังน้ำ
- ใส่เสื้อแขนยาวและกางเกงขายาว โดยเฉพาะช่วงกลางวัน
- ใช้ยาทากันยุง ติดมุ้งลวด หรือใช้มุ้งกันยุง
- ให้ความรู้เด็ก ๆ ในการดูแลตัวเองไม่ให้ยุงกัน โดยเฉพาะการเข้าไปเล่น บริเวณที่เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยงลาย ได้แก่ บริเวณที่มีน้ำขัง
- ร่วมกับชุมชนรณรงค์กำจัดยุงลาย
คำถามที่พบบ่อย
ไข้เลือดออกในเด็ก ดูยังไง
หากสังเกตว่าเด็กมีไข้สูงเฉียบพลัน หน้าแดง ตัวร้อน แต่มือเท้าเย็น เบื่ออาหาร ซึม ผื่นขึ้น หรือมีจุดแดงใต้ผิวหนัง หากไข้ไม่ลดใน 2-3 วัน หรือมีอาการผิดปกติควรรีบพาไปพบแพทย์
ไข้เลือดออกในเด็กหายเองได้ไหม
ส่วนใหญ่หากดูแลอย่างใกล้ชิด เด็กสามารถหายได้เอง แต่ต้องเฝ้าระวังอาการช่วง 3 วันอันตรายอย่างใกล้ชิด หากมีภาวะช็อกหรือเลือดออกจำเป็นต้องรักษาในโรงพยาบาล
วิธีเช็คว่าเป็นไข้เลือดออกไหม
แพทย์จะวินิจฉัยจากอาการร่วมกับการตรวจเลือด เช่น ตรวจเกล็ดเลือด (มักลดลง) และค่าความเข้มข้นของเลือด (มักเพิ่มขึ้น) หากสงสัยควรไปพบแพทย์เพื่อยืนยันผลอย่างชัดเจน
สรุป
ไข้เลือดออกในเด็กเป็นโรคที่อาจพัฒนาเป็นภาวะรุนแรงได้หากไม่ได้รับการดูแลอย่างทันท่วงที พ่อแม่ควรหมั่นสังเกตอาการ โดยเฉพาะช่วงไข้สูงและช่วงวิกฤต ยิ่งรู้เร็ว ยิ่งมีโอกาสรักษาและฟื้นตัวเร็ว ลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนและการเสียชีวิตของลูกน้อยได้ และร่วมกับการป้องกันที่บ้านเพื่อลดการแพร่ระบาดของลูกน้ำยุงลาย ซ่งเป็นพาหะโรคไข้เลือดออก" ปัจจุบัน มีวัคซีนป้องกันไข้เลือดออก ซึ่งคุณพ่อคุณแม่สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมจากสถานพยาบาลใกล้บ้านได้
ไฮ-แฟมิลี่ แคร์ไลน์
บริการให้คำปรึกษาในทุกๆเรื่องที่คุณแม่กังวลใจ โดยทีมผู้เชี่ยวชาญ พยาบาล นักโภชนาการและคุณแม่ ที่พร้อมอยู่เคียงข้าง ตลอด 24 ชั่วโมง
© Hi-Family Club 2019