ฉลาดทางความคิด

IQ หรือ Intelligence Quotient คือความฉลาดทางความคิด เรียนรู้ไว คิดวิเคราะห์ แก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ เป็นความสามารถในการเข้าใจข้อมูล ประมวลผลอย่างมีเหตุลผล และนำไปใช้ในการตัดสินใจอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญที่ช่วยให้เราเข้าใจโลกและใช้เหตุผลในการตัดสินใจ เด็กที่มี IQ สูงจะสามารถ เข้าใจเหตุและผล (Logical Thinking) ได้ดี มีความเร็วในการประมวลผลความคิด และสามารถคิดวิเคราะห์อย่างลึกซึ้งและรอบคอบ นอกจากนั้นยังช่วยให้เด็กสามารถเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ได้รวดเร็ว มีความสามารถในการแก้ปัญหาซับซ้อนได้ดี ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นในยุคที่เทคโนโลยีและข้อมูลเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

ฉลาดทางอารมณ์

EQ หรือ Emotional Quotient คือความฉลาดทางอารมณ์ ในการปรับตัวเข้าสังคมใหม่ๆได้ดี สามารถเข้าใจและควบคุมอารมณ์ของตนเอง รวมถึงการเข้าใจอารมณ์ของผู้อื่น การมี EQ สูง ช่วยให้ลูกสามารถสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น รับรู้และเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่นได้ (Empathy) และสามารถปรับตัวเข้าสังคมได้ เพราะสามารถจัดการอารมณ์ได้ดี เช่น ความโกรธ ความหงุดหงิด หรือความวิตกกังวลได้อย่างเหมาะสม นอกจากนี้ EQ ยังช่วยให้เกิดการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ การรับฟังและเข้าใจผู้อื่น ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่สำคัญในยุคที่ทั้งความสัมพันธ์และการทำงานเป็นทีมเป็นสิ่งจำเป็น

ภูมิต้านทานแข็งแรง

PQ หรือ Physical Quotient คือความฉลาดทางร่างกาย มีภูมิต้านทานที่ แข็งแรง พร้อมเรียนรู้โลกกว้างได้อย่างไม่มีสะดุด เด็กที่มี PQ ดีจะมีภูมิต้านทานที่แข็งแรง ไม่เจ็บป่วยง่าย ฟื้นตัวไว และมีสมรรถภาพทางกายที่เหมาะสมกับวัย ใน  โลกอนาคตที่เต็มไปด้วยมลภาวะรอบตัว และความท้าทายรอบด้าน เด็กที่มีภูมิต้านทานที่ดีย่อมมี “ความพร้อม” สามารถเรียนรู้ได้ต่อเนื่องโดยไม่สะดุด

ความคิดสร้างสรรค์

CQ หรือ Creative Quotient คือความฉลาดคิดสร้างสรรค์ มีความสามารถในการคิดนอกกรอบและสร้างสรรค์แนวคิดใหม่ๆ การมี CQ สูงช่วยให้เด็กมีมุมมองที่หลากหลายและเปิดกว้างต่อความแตกต่าง สามารถต่อยอดความคิดเดิมๆ ไปสู่แนวทางใหม่ๆ และมีความสนใจในสิ่งที่ทำอย่างแท้จริง ได้อย่างไม่กลัวผิดพลาด นอกจากนี้ยังช่วยเสริมสร้างความกล้าแสดงออกในการเสนอความคิดเห็นและแนวคิดที่แตกต่างจากคนอื่น เป็นแรงผลักดันให้กล้าคิด กล้าทำ และกล้าสื่อสารความคิดของตนเองอย่างมั่นใจในทุกสถานการณ์

ความฉลาดในการปรับตัว

AQ หรือ Adaptability Quotient คือความฉลาดในการปรับตัว พร้อมรับมือกับความเปลี่ยนแปลง และอุปสรรคในชีวิตได้ดี ความสามารถนี้เป็นสิ่งสำคัญมากในยุคที่ความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและไม่แน่นอน เด็กที่มี AQ สูงจะไม่ยอมแพ้ต่อความล้มเหลว แต่กลับมองว่าเป็นโอกาสในการเรียนรู้และเติบโต ช่วยให้สามารถผ่านพ้นช่วงเวลาที่ยากลำบากได้อย่างเข้มแข็งและมีความหวัง เพราะสามารถดึงความรู้ที่มีมาใช้ได้ถูกสถานการณ์ สร้างความมั่นใจในตนเองและประสบความสำเร็จได้

การทำกิจกรรมที่ส่งเสริมการเรียนรู้และการคิดวิเคราะห์ คุณแม่สมัยใหม่ควรเปิดโอกาสให้ลูกได้ลงมือทำและสำรวจสิ่งต่างๆ ด้วยตัวเอง เช่น 

• การเล่นเกมสร้างสรรค์หรือกิจกรรมวิทยาศาสตร์ง่ายๆ เพื่อให้ลูกได้ฝึกฝนความคิดและทักษะการแก้ปัญหา
• ตั้งคาถามปลายเปิดและค้นหาคาตอบจากสิ่งรอบตัว ด้วยการอ่านหนังสือหรือดูวิดีโอการสอนที่น่าสนใจ ซึ่งช่วยเสริมสร้างความอยากรู้และแรงบันดาลใจในการเรียนรู้ได้ดี

การสอนให้ลูกเข้าใจและจัดการอารมณ์ตนเอง พร้อมเข้าใจผู้อื่น เป็นสิ่งที่คุณแม่สมัยใหม่ควรใส่ใจเช่น

• สอนให้ลูกบอกความรู้สึก เช่น “หนูเศร้าเพราะอะไร”
• ใช้การสะท้อนความรู้สึก เช่น “หนูโกรธใช่ไหม แม่เข้าใจนะ“
• ให้ลูกเห็นแบบอย่างในการจัดการอารมณ์ เช่น พ่อแม่ขอโทษเมื่อลูกเห็นว่าโมโห

การสอนให้ลูกรู้จักการปรับตัว ยืดหยุ่น ไม่ยึดติดกับความสมบูรณ์แบบ พร้อมเรียนรู้จากความล้มเหลวและเปลี่ยนวิธีคิด วิธีทำเมื่อสถานการณ์เปลี่ยนเช่น

• การพาลูกออกไปสัมผัสธรรมชาติ เช่น การเดินเล่นในสวน
• ฝึกลูกให้กินอาหารครบ 5 หมู่ ดื่มน้ำเพียงพอ และนอนตรงเวลา
• ลดหน้าจอและเสริมกิจกรรมที่ใช้ร่างกาย

การส่งเสริมให้คิดนอกกรอบและสร้างไอเดียใหม่เช่น

• ชวนลูกทำงานศิลปะ วาดภาพ ดนตรี หรือประดิษฐ์ของเล่นเอง
• ถามคำถามกระตุ้นจินตนาการ เช่น “ถ้าวันนี้เราไปดวงจันทร์ จะเอาอะไรไปบ้าง”
• ไม่ปิดกั้นความคิดไอเดียใหม่ๆของลูก

การสอนให้ลูกรู้จักการปรับตัว ยืดหยุ่น ไม่ยึดติดกับความสมบูรณ์แบบ พร้อมเรียนรู้จากความล้มเหลวและเปลี่ยนวิธีคิด/วิธีทำเมื่อสถานการณ์เปลี่ยนเช่น

• ปล่อยให้เจอสถานการณ์ใหม่ๆ ฝึกให้ลูกรู้จักปรับตัวกับความไม่แน่นอน อย่าควบคุมทุกอย่าง ให้ลูกได้เจอสิ่งไม่คุ้นเคย เช่น โรงเรียนใหม่ เพื่อนใหม่ หรือกิจกรรมใหม่ๆ
• สอนให้มองปัญหาเป็น “โอกาสในการเรียนรู้” ไม่ตำหนิเมื่อทำผิด แต่ใช้คำถามกระตุ้นให้เรียนรู้ เช่น
  “ครั้งหน้าเราจะลองทำแบบไหนให้ดีขึ้นได้อีกนะ?”